Torn Currency Notes : ઘણીવાર આપણા પાકીટમાં કે ઘરમાં કોઈ ફાટેલી, તૂટેલી કે ખૂબ જ જૂની નોટ આવી જાય છે. આવી નોટોને બજારમાં દુકાનદારો લેવાની ના પાડી દે છે, જેના કારણે તે બિનઉપયોગી બની જાય છે. જો તમારી પાસે પણ આવી નોટો ભેગી થઈ ગઈ હોય અને તમે ચિંતામાં હો કે આ પૈસા હવે નકામા થઈ ગયા, તો ગભરાવાની જરૂર નથી. ભારતીય રિઝર્વ બેંક (RBI) એ આવી નોટોને બદલવા માટે કેટલાક સરળ નિયમો બનાવ્યા છે, અને દરેક બેંક આ સુવિધા આપવા માટે બંધાયેલી છે.
આજે આપણે જાણીશું કે તમે આ ફાટેલી નોટો ક્યાં અને કેવી રીતે બદલાવી શકો છો, અને સૌથી મહત્વની વાત, શું તમને તેના પૂરા પૈસા પાછા મળશે કે નહીં.
ક્યાં બદલાવી શકાય છે ફાટેલી નોટો?
RBI ના નિયમો અનુસાર, તમે કોઈપણ ફાટેલી, જૂની કે ખરાબ થયેલી નોટને તમારી નજીકની કોઈપણ બેંકની શાખામાં જઈને બદલાવી શકો છો. આ ઉપરાંત, તમે RBI ની પ્રાદેશિક કચેરીઓમાં પણ આ નોટો બદલાવી શકો છો. આ માટે તમારું તે બેંકમાં ખાતું હોવું જરૂરી નથી. કોઈપણ બેંક તમને આ સેવા આપવાની ના પાડી શકે નહીં.
નોટ બદલાવવા માટે શું પ્રોસેસ કરવી પડશે? – Torn Currency Notes
બેંકમાં નોટ બદલવાની પ્રક્રિયા ખૂબ જ સરળ છે. તમારે ફક્ત નીચે મુજબના પગલાં અનુસરવાના છે:
- સૌ પ્રથમ, તમારી નજીકની કોઈપણ બેંક માં જાઓ.
- ત્યાં તમને નોટ બદલવા માટે એક નાનું ફોર્મ ભરવા માટે કહેવામાં આવી શકે છે, જેમાં તમારે કેટલી નોટો છે અને તેની કુલ કિંમત કેટલી થાય એવી વિગતો આપવાની હોય છે.
- નોટો બદલતી વખતે, તમારે તમારો ઓળખનો પુરાવો જેમ કે આધાર કાર્ડ, પાન કાર્ડ અથવા ચુંટણી કાર્ડ બતાવવાની જરૂર પડી શકે છે.
- બેંક અધિકારી તમારી નોટોની સ્થિતિ તપાસશે અને RBI ના નિયમો મુજબ તેનું મૂલ્ય નક્કી કરશે.
શું પૂરા પૈસા પાછા મળશે? જાણો RBI નો નિયમ
હવે સૌથી મહત્વનો સવાલ – શું તમને ફાટેલી નોટના પૂરા પૈસા પાછા મળશે? આનો જવાબ નોટની સ્થિતિ પર આધાર રાખે છે.
- પૂરા પૈસા ક્યારે મળશે: જો નોટ બહુ ઓછી ફાટેલી હોય અથવા તેના બે ટુકડા થઈ ગયા હોય પણ તેનો કોઈ ભાગ ગુમ ન હોય, તો તમને સામાન્ય રીતે પૂરા પૈસા પાછા મળી જાય છે.
- પૈસા ક્યારે કપાશે: જો નોટ બહુ ખરાબ રીતે ફાટેલી હોય, તેના ઘણા ટુકડા થઈ ગયા હોય, અથવા તેનો મહત્વનો ભાગ (જેમ કે નંબર પેનલ) ગુમ હોય, તો RBI ના નિયમો મુજબ તેની કિંમત ઓછી આંકવામાં આવી શકે છે અથવા તે બદલી ન પણ શકાય.
આ ઉપરાંત, બેંકો એક સમયે ₹5,000 ની મર્યાદા સુધીની નોટો રોકડમાં બદલી આપે છે. જો રકમ આનાથી વધુ હોય, તો બેંક તે રકમને તમારા બેંક ખાતામાં જમા કરી શકે છે.
જો બેંક નોટ બદલવાની ના પાડે તો શું કરવું?
જો કોઈ બેંક તમારી નોટ બદલવાની ના પાડે, તો ગભરાવાની જરૂર નથી.
- સૌ પ્રથમ, બેંકના મેનેજરને મળીને તેનું કારણ જાણો અને તેમને RBI ની ગાઈડલાઈન વિશે જણાવો.
- તમે અન્ય કોઈ બેંકની શાખામાં પણ પ્રયાસ કરી શકો છો, કારણ કે કેટલીકવાર નિયમો અંગે થોડી અલગ-અલગ સમજ હોઈ શકે છે.
- જો તેમ છતાં તમારી સમસ્યાનું સમાધાન ન થાય, તો તમે ભારતીય રિઝર્વ બેંક (RBI) ની ઓફીશીયલ વેબસાઇટ પર જઈને અથવા તેમની હેલ્પલાઇન પર સંપર્ક કરીને ફરિયાદ કરી શકો છો.