Gold Limit at Home : ભારતમાં સોનું માત્ર એક ધાતુ નથી, પરંતુ તે સમૃદ્ધિ, સુરક્ષા અને પરંપરાનું પ્રતિક છે. લગ્ન-પ્રસંગોથી લઈને તહેવારો સુધી, સોનાની ખરીદી શુભ માનવામાં આવે છે અને પેઢીઓથી તેનો સંગ્રહ કરવાની પરંપરા ચાલી આવે છે. પરંતુ, શું તમે જાણો છો કે ઘરમાં સોનું રાખવા અંગે આવકવેરા વિભાગના કેટલાક ચોક્કસ નિયમો છે? જો આ નિયમોનું પાલન ન કરવામાં આવે, તો તે તમારા માટે ચિંતાનો વિષય બની શકે છે અને ભવિષ્યમાં કાર્યવાહીનો સામનો પણ કરવો પડી શકે છે.
આવકવેરા વિભાગ તમારી સોનાની ખરીદી પર નજર રાખે છે. જો નિર્ધારિત મર્યાદા કરતાં વધુ સોનું તમારા ઘરમાંથી મળે અને તેની પાસે યોગ્ય પુરાવા ન હોય, તો તમને નોટિસ મળી શકે છે અથવા દરોડા જેવી કાર્યવાહી પણ થઈ શકે છે. ચાલો, આજે આપણે ઘરમાં સોનું રાખવાના નિયમોને વિગતવાર સમજીએ.
ઘરમાં કેટલું સોનું રાખી શકાય? – Gold Limit at Home
આવકવેરા વિભાગના નિયમો અનુસાર, ઘરમાં સોનું રાખવાની મર્યાદા પુરુષો, પરિણીત સ્ત્રીઓ અને અપરિણીત સ્ત્રીઓ માટે અલગ-અલગ નક્કી કરવામાં આવી છે. આ મર્યાદા એવા સોના પર લાગુ પડે છે જેની ખરીદીના તમારી પાસે કદાચ પુરાવા ન હોય.
- પરિણીત સ્ત્રી: એક પરિણીત સ્ત્રી પોતાના ઘરમાં 500 ગ્રામ સુધી સોનાના દાગીના રાખી શકે છે.
- અપરિણીત સ્ત્રી: એક અપરિણીત સ્ત્રી 250 ગ્રામ સુધી સોનું રાખી શકે છે.
- પુરુષ: પરિવારના દરેક પુરુષ સભ્ય 100 ગ્રામ સુધી સોનું રાખી શકે છે.
શું આ લિમિટથી વધુ સોનું રાખી જ ન શકાય? જાણો સૌથી મહત્વનો નિયમ
ઘણા લોકોમાં એવી ગેરસમજ હોય છે કે ઉપર જણાવેલ મર્યાદાથી વધુ સોનું ઘરમાં રાખી જ ન શકાય. પરંતુ, આ વાત સાચી નથી. આવકવેરા વિભાગનો સૌથી મહત્વનો નિયમ એ છે કે જો તમારી પાસે ઘરમાં રાખેલા સોનાની ખરીદીના પાક્કા પુરાવા હોય, તો સોનું રાખવાની કોઈ નિશ્ચિત મર્યાદા નથી.
જો તમે તમારી જાહેર કરેલી આવક (જેમ કે પગાર), કરમુક્ત આવક (જેમ કે ખેતીની આવક), અથવા ઘરમાં કરેલી બચતમાંથી સોનું ખરીદ્યું હોય અને તેની પાસે પાકા બિલ હોય, તો તમે ગમે તેટલું સોનું રાખી શકો છો. આ ઉપરાંત, જો તમને વારસામાં કાયદેસર રીતે સોનું મળ્યું હોય અને તેની પાસે યોગ્ય દસ્તાવેજો હોય, તો પણ તે કરપાત્ર રહેશે નહીં અને તેના પર કોઈ લિમિટ લાગુ પડતી નથી. જો તમારી પાસે માન્ય પુરાવા હોય, તો દરોડા દરમિયાન પણ તમારા દાગીના જપ્ત કરી શકાતા નથી.
શું ઘરમાં રાખેલા સોના પર ટેક્સ લાગે છે?
એક બીજી સામાન્ય ગેરસમજ એ છે કે ઘરમાં સોનું રાખવા પર ટેક્સ લાગે છે. આવકવેરાના નિયમ મુજબ, ઘરમાં સોનાનો સંગ્રહ કરવા પર કોઈ ટેક્સ લાગતો નથી. ટેક્સ ત્યારે જ ચૂકવવાનો થાય છે જ્યારે તમે તે સોનાનું વેચાણ કરો છો. સોનાના વેચાણ પર થતા નફા પર કેપિટલ ગેઇન ટેક્સના નિયમો મુજબ કર ચૂકવવાનો રહે છે.
આમ, જો તમારી પાસે સોનાની ખરીદીના બિલ અને અન્ય જરૂરી દસ્તાવેજો છે, તો તમારે ચિંતા કરવાની કોઈ જરૂર નથી.
