E Shram Card 2025 : કેન્દ્ર સરકારે દેશના કરોડો અસંગઠિત ક્ષેત્રના કામદારોના સામાજિક અને આર્થિક કલ્યાણ માટે એક મોટું પગલું ભર્યું છે. જો તમે પણ અસંગઠિત ક્ષેત્રમાં કામ કરો છો, જેમ કે રિક્ષાચાલક, શેરી વિક્રેતા, ખેડૂત, વાળંદ, મજૂર અથવા ઓલા-ઉબેર, એમેઝોન, ફ્લિપકાર્ટ જેવા પ્લેટફોર્મ પર ગીગ વર્કર તરીકે કામ કરો છો, તો તમારા માટે આ મોટા ખુશખબર છે. સરકારની ઈ-શ્રમ યોજના હેઠળ, આવા કામદારો 59 વર્ષની ઉંમર પછી દર મહિને ₹3000 નું નિશ્ચિત પેન્શન મેળવી શકે છે.
આ પેન્શન યોજનાનો લાભ લેવા માટેનું પહેલું અને સૌથી મહત્વપૂર્ણ પગથિયું છે ‘ઈ-શ્રમ કાર્ડ’ બનાવવું. સારી વાત એ છે કે આ કાર્ડ બનાવવા માટે તમારે કોઈ સરકારી કચેરીના ધક્કા ખાવાની જરૂર નથી, તમે ઘરે બેઠા તમારા મોબાઈલથી જ ઓનલાઈન અરજી કરી શકો છો.
શું છે ઈ-શ્રમ કાર્ડ અને કોણ અરજી કરી શકે છે? – E Shram Card 2025
ઈ-શ્રમ કાર્ડ એ અસંગઠિત ક્ષેત્રમાં કામ કરતા શ્રમિકો માટે એક વિશિષ્ટ ડિજિટલ ઓળખ કાર્ડ છે. તેનો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય દેશના તમામ કામદારોનો એક ડેટાબેઝ તૈયાર કરવાનો છે, જેથી તેમને સરકારી યોજનાઓ, માસિક પેન્શન અને વીમા કવચ જેવી સુવિધાઓનો સીધો લાભ આપી શકાય.
કોણ અરજી કરી શકે છે?
ભારતમાં કોઈપણ શ્રમિક, જેની ઉંમર 16 થી 59 વર્ષની વચ્ચે હોય, તે ઈ-શ્રમ કાર્ડ માટે અરજી કરી શકે છે. આમાં એવા તમામ લોકોનો સમાવેશ થાય છે જેઓ સંગઠિત ક્ષેત્રમાં (એટલે કે PF અથવા ESIC નો લાભ મેળવતા) કામ કરતા નથી.
કેવી રીતે મળે છે ₹3000 માસિક પેન્શન?
ઘણા લોકોને ગેરસમજ હોય છે કે ઈ-શ્રમ કાર્ડ બનાવતાની સાથે જ પેન્શન મળવા લાગે છે, પરંતુ તેવું નથી. ₹3000 નું માસિક પેન્શન ઈ-શ્રમ કાર્ડ સાથે જોડાયેલી ‘પ્રધાનમંત્રી શ્રમ યોગી માનધન યોજના’ (PM-SYM) હેઠળ મળે છે.
પેન્શન માટેની પાત્રતા:
- તમારી પાસે ઈ-શ્રમ કાર્ડ હોવું જોઈએ.
- તમારી ઉંમર 18 થી 40 વર્ષની વચ્ચે હોવી જોઈએ.
- તમારી માસિક આવક ₹15,000 થી ઓછી હોવી જોઈએ.
- તમે સરકારી નોકરીયાત, PF કે ESIC ના સભ્ય ન હોવા જોઈએ.
પ્રધાનમંત્રી શ્રમ યોગી માનધન યોજના કેવી રીતે કામ કરે છે?
આ યોજનામાં જોડાનાર વ્યક્તિએ તેની ઉંમર મુજબ દર મહિને ચોક્કસ રકમનું યોગદાન આપવાનું હોય છે (જેમ કે 18 વર્ષની ઉંમરે ₹55/મહિને, 40 વર્ષની ઉંમરે ₹200/મહિને). જેટલું યોગદાન તમે આપો છો, તેટલી જ રકમ કેન્દ્ર સરકાર પણ તમારા વતી જમા કરે છે. 60 વર્ષની ઉંમર પૂર્ણ થયા બાદ, તમને દર મહિને ₹3000 નું ગેરંટીડ પેન્શન મળવાનું શરૂ થાય છે.
ઈ-શ્રમ કાર્ડના અન્ય મોટા ફાયદા
પેન્શન ઉપરાંત, ઈ-શ્રમ કાર્ડ ધારકોને બીજા પણ ઘણા મહત્વપૂર્ણ લાભો મળે છે:
- વીમા કવર: ઈ-શ્રમ કાર્ડ ધારકને પ્રધાનમંત્રી સુરક્ષા બીમા યોજના હેઠળ ₹2 લાખનો મૃત્યુ વીમો (અકસ્માત) અને ₹1 લાખની આંશિક અપંગતા સહાય મળે છે.
- અન્ય યોજનાઓનો લાભ: ભવિષ્યમાં સરકાર દ્વારા અસંગઠિત કામદારો માટે જાહેર થતી કોઈપણ યોજનાનો લાભ મેળવવા માટે ઈ-શ્રમ કાર્ડ એક મુખ્ય ડોક્યુમેન્ટ તરીકે કામ કરે છે.
ઘરે બેઠા ઈ-શ્રમ કાર્ડ કેવી રીતે બનાવવું? (ઓનલાઈન પ્રક્રિયા)
ઈ-શ્રમ કાર્ડ બનાવવાની ઓનલાઈન પ્રક્રિયા ખૂબ જ સરળ છે. આ માટે તમારી પાસે આધાર કાર્ડ સાથે લિંક કરેલ મોબાઈલ નંબર અને બેંક એકાઉન્ટ નંબર હોવો જરૂરી છે.
- સૌ પ્રથમ ઈ-શ્રમ પોર્ટલની ઓફિશિયલ વેબસાઇટ eshram.gov.in પર જાઓ.
- હોમ પેજ પર “REGISTER on eShram” વિકલ્પ પર ક્લિક કરો.
- હવે, તમારો આધાર સાથે લિંક કરેલ મોબાઇલ નંબર અને કેપ્ચા કોડ દાખલ કરો.
- તમે EPFO કે ESIC ના સભ્ય છો કે કેમ તે માટે ‘ના’ (No) પસંદ કરો.
- તમારા મોબાઈલ પર આવેલો OTP દાખલ કરીને ચકાસણી પ્રક્રિયા પૂર્ણ કરો.
- આગળના પેજ પર તમારું સરનામું, શૈક્ષણિક માહિતી, કૌશલ્ય (તમે શું કામ કરો છો), અને વ્યવસાયનો પ્રકાર પસંદ કરો.
- તમારી બેંક વિગતો દાખલ કરો અને સ્વ-ઘોષણા (Self-Declaration) વિકલ્પને ટીક કરો.
- ‘સબમિટ’ બટન પર ક્લિક કરતા જ તમારું ઈ-શ્રમ કાર્ડ તૈયાર થઈ જશે, જેને તમે તરત જ ડાઉનલોડ કરી શકો છો.
પેન્શન યોજના (PM-SYM) માટે કેવી રીતે અરજી કરવી?
ઈ-શ્રમ કાર્ડ બની ગયા પછી, ₹3000 ની પેન્શન યોજનામાં જોડાવા માટે તમારે તમારા નજીકના પબ્લિક સર્વિસ સેન્ટર (CSC) ની મુલાકાત લેવી પડશે.
- ત્યાં તમારું આધાર કાર્ડ, બેંક પાસબુક, મોબાઈલ નંબર અને ઈ-શ્રમ કાર્ડ લઈ જાઓ.
- અધિકારી પ્રધાનમંત્રી શ્રમ યોગી માનધન યોજના માટે તમારી નોંધણી કરશે.
- તમારે તમારા ઉંમર મુજબના યોગદાનનો પ્રથમ હપ્તો જમા કરાવવાનો રહેશે, ત્યારબાદ તમને સભ્યપદ કાર્ડ આપવામાં આવશે અને તમારી પેન્શન યોજના સક્રિય થઈ જશે.
આ યોજના અસંગઠિત ક્ષેત્રના કામદારો માટે વૃદ્ધાવસ્થામાં નાણાકીય સુરક્ષાનો મુખ્ય સ્ત્રોત સાબિત થઈ રહી છે. જો તમે હજુ સુધી આ યોજનાનો લાભ નથી લીધો, તો વહેલી તકે અરજી કરો.